ملاصدرا می گوید:

خداوند بی نهایت است و لامکان و بی زمان

اما به قدر فهم تو کوچک می شود

 و به قدر نیاز تو فرود می آید

 و به قدر آرزوی تو گسترده می شود

و به قدر ایمان تو کارگشا می شود

یتیمان را پدر می شود و مادر

محتاجان برادری را برادر می شود

 عقیمان را طفل می شود

ناامیدان را امید می شود

گمگشتگان را راه می شود

در تاریکی ماندگان را نور می شود

رزمندگان را شمشیر می شود

پیران را عصا می شود

محتاجان به عشق را عشق می شود

خداوند همه چیز می شود همه کس را...

به شرط اعتقاد

به شرط پاکی دل

به شرط طهارت روح

به شرط پرهیز از معامله با ابلیس

بشویید قلب هایتان را از هر احساس ناروا

و مغزهایتان را از هر اندیشه خلاف

و زبان هایتان را از هر گفتار ناپاک

و دست هایتان را از هر آلودگی در بازار

و بپرهیزید از ناجوانمردی ها، ناراستی ها، نامردمی ها...

چنین کنید تا ببینید چگونه

بر سفره شما با کاسه ای خوراک و تکه ای نان می نشیند

در دکان شما کفه های ترازویتان را میزان می کند

و در کوچه های خلوت شب با شما آواز می خواند

 مگر از زندگی چه می خواهید که در خدایی خدا یافت نمی شود

زورگویی

همین چند روز پیش، «یولیا واسیلی ‌‌‌‌اِونا » پرستار بچه‌‌‌هایم را به اتاقم دعوت کردم تا با او تسویه حساب کنم .

به او گفتم:

بنشینید «یولیا واسیلی ‌‌‌‌‌اِونا»! می‌‌‌‌دانم که دست و بالتان خالی است امّا رودربایستی دارید و آن را به زبان نمی‌‌‌آورید. ببینید، ما توافق کردیم که ماهی سی‌‌‌روبل به شما بدهم این طور نیست؟

- چهل روبل .

- نه من یادداشت کرده‌‌‌‌ام، من همیشه به پرستار بچه‌‌هایم سی روبل می‌‌‌دهم. حالا به من توجه کنید.
شما دو ماه برای من کار کردید.

- دو ماه و پنج روز

- دقیقاً دو ماه، من یادداشت کرده‌‌‌ام. که می‌‌شود شصت روبل. البته باید نُه تا یکشنبه از آن کسر کرد. همان طور که می‌‌‌‌‌دانید یکشنبه‌‌‌ها مواظب «کولیا» نبودید و برای قدم زدن بیرون می‌‌رفتید.

سه تعطیلی . . . «یولیا واسیلی ‌‌‌‌اونا» از خجالت سرخ شده بود و داشت با چین‌‌های لباسش بازی می‌‌‌کرد ولی صدایش درنمی‌‌‌آمد.

- سه تعطیلی، پس ما دوازده روبل را می‌‌‌گذاریم کنار. «کولیا» چهار روز مریض بود آن روزها از او مراقبت نکردید و فقط مواظب «وانیا» بودید فقط «وانیا» و دیگر این که سه روز هم شما دندان درد داشتید و همسرم به شما اجازه داد بعد از شام دور از بچه‌‌‌ها باشید.
دوازده و هفت می‌‌شود نوزده. تفریق کنید. آن مرخصی‌‌‌ها ؛ آهان، چهل و یک‌ ‌روبل، درسته؟


چشم چپ «یولیا واسیلی ‌‌‌‌اِونا» قرمز و پر از اشک شده بود. چانه‌‌‌اش می‌‌لرزید. شروع کرد به سرفه کردن‌‌‌‌های عصبی. دماغش را پاک کرد و چیزی نگفت.

- و بعد، نزدیک سال نو شما یک فنجان و نعلبکی شکستید. دو روبل کسر کنید.


فنجان قدیمی‌‌‌تر از این حرف‌‌‌ها بود، ارثیه بود، امّا کاری به این موضوع نداریم. قرار است به همه حساب‌‌‌‌ها رسیدگی کنیم.

موارد دیگر:
بخاطر بی‌‌‌‌مبالاتی شما «کولیا » از یک درخت بالا رفت و کتش را پاره کرد. 10 تا کسر کنید. همچنین بی‌‌‌‌توجهیتان باعث شد که کلفت خانه با کفش‌‌‌های «وانیا » فرار کند شما می‌‌بایست چشم‌‌هایتان را خوب باز می‌‌‌‌کردید. برای این کار مواجب خوبی می‌‌‌گیرید.

پس پنج تا دیگر کم می‌‌کنیم.

 

در دهم ژانویه 10 روبل از من گرفتید...

« یولیا واسیلی ‌‌‌‌‌‌اِونا» نجواکنان گفت: من نگرفتم.

- امّا من یادداشت کرده‌‌‌ام .

- خیلی خوب شما، شاید .

- از چهل ویک بیست و هفت تا برداریم، چهارده تا باقی می‌‌‌ماند.

چشم‌‌‌هایش پر از اشک شده بود و بینی ظریف و زیبایش از عرق می‌‌‌درخشید. طفلک بیچاره !

- من فقط مقدار کمی گرفتم .

در حالی که صدایش می‌‌‌لرزید ادامه داد: من تنها سه روبل از همسرتان پول گرفتم . . . ! نه بیشتر.

- دیدی حالا چطور شد؟ من اصلاً آن را از قلم انداخته بودم. سه تا از چهارده تا به کنار، می‌‌‌کنه به عبارتی یازده تا، این هم پول شما سه‌‌‌تا، سه‌‌‌تا، سه‌‌‌تا . . . یکی و یکی..

- یازده روبل به او دادم با انگشتان لرزان آنرا گرفت و توی جیبش ریخت .

- به آهستگی گفت: متشکّرم!

- جا خوردم، در حالی که سخت عصبانی شده بودم شروع کردم به قدم زدن در طول و عرض اتاق.

- پرسیدم: چرا گفتی متشکرم؟

- به خاطر پول.

- یعنی تو متوجه نشدی دارم سرت کلاه می‌‌گذارم؟ دارم پولت را می‌‌‌خورم؟ تنها چیزی می‌‌‌توانی بگویی این است که متشکّرم؟

- در جاهای دیگر همین مقدار هم ندادند.


- آن‌‌ها به شما چیزی ندادند! خیلی خوب، تعجب هم ندارد. من داشتم به شما حقه می‌‌زدم، یک حقه‌‌‌ی کثیف حالا من به شما هشتاد روبل می‌‌‌‌دهم. همشان این جا توی پاکت برای شما مرتب چیده شده.
ممکن است کسی این قدر نادان باشد؟ چرا اعتراض نکردید؟ چرا صدایتان در نیامد؟
ممکن است کسی توی دنیا این قدر ضعیف باشد؟


لبخند تلخی به من زد که یعنی بله، ممکن است.

بخاطر بازی بی‌‌رحمانه‌‌‌ای که با او کردم عذر خواستم و هشتاد روبلی را که برایش خیلی غیرمنتظره بود پرداختم.

برای بار دوّم چند مرتبه مثل همیشه با ترس، گفت: متشکرم!

پس از رفتنش مبهوت ماندم و با خود فکر کردم:

در چنین دنیایی چقدر راحت می‌‌شود زورگو بود...

 

 اثری از آنتوان چخوف

قر آ ن ! من شرمنده توام

 

قرآن ! من شرمنده توام اگر از تو آواز مرگی ساخته ام که هر وقت در کوچه مان آوازت بلند می شود همه از هم می پرسند " چه کس مرده است؟ "

 چه غفلت بزرگی که می پنداریم خدا ترا برای مردگان ما نازل کرده است .

قرآن ! من شرمنده توام اگر ترا از یک نسخه عملی به یک افسانه موزه نشین مبدل کرده ام .

یکی ذوق می کند که ترا بر روی برنج نوشته،‌  یکی ذوق میکند که ترا فرش کرده ،‌یکی ذوق می کند که ترابا طلا نوشته ، ‌یکی به خود می بالد که ترا در کوچک ترین قطع ممکن منتشر کرده و …  آیا واقعا خدا ترا فرستاده تا موزه سازی کنیم ؟

قرآن! من شرمنده توام اگر حتی آنان که تو را می خوانند و ترا می شنوند ،‌ آن چنان به پایت می نشینند که خلایق به پای موسیقی های روزمره می نشینند .. اگر چند آیه از تو را به  یک نفس بخوانند مستمعین فریاد می زنند ” احسنت …! ” گویی مسابقه نفس است …

قرآن !‌ من شرمنده توام اگر به یک فستیوال مبدل شده ای حفظ کردن تو با شماره صفحه ،

‌خواندن تو آز آخر به اول ،‌یک معرفت است یا یک رکورد گیری؟ ای کاش آنان که ترا حفظ کرده اند ، ‌حفظ کنی ، تا این چنین ترا اسباب مسابقات هوش نکنند .

خوشا به حال هر کسی که دلش رحلی است برای تو .

آنان که وقتی ترا می خوانند چنان حظ می کنند ،‌ گویی که قرآن همین الان به ایشان نازل شده است. آنچه ما با قرآن کرده ایم تنها بخشی از اسلام است که به صلیب جهالت کشیدیم.  

دکتر شریعتی

مـــــــا چــقــدر زود بــاور هـسـتـیـم

دانشجویی که سال آخر دانشگاه را می گذراند به خاطر پروژه ای که انجام داده بود جایزه اول را گرفت.

او در پروژه خود از ۵۰ نفر خواسته بود تا دادخواستی مبنی بر کنترل سخت و یا حذف ماده شیمیایی «دی هیدروژن مونوکسید» توسط دولت را امضا کنند و برای این خواسته خود دلایل زیر را عنوان کرده بود :
۱- مقدار زیاد آن باعث عرق کردن زیاد و استفراغ می شود.
۲- یک عنصر اصلی باران اسیدی است
۳- وقتی به حالت گاز در می آید بسیار سوزاننده است
۴- استنشاق تصادفی آن باعث مرگ فرد می شود.
۵- باعث فرسایش اجسام می شود
۶- حتی روی ترمز اتوموبیل ها اثر منفی می گذارد
۷- حتی در تومورهای سرطانی نیز یافت شده است

از ۵۰ نفر فوق ۴۳ نفر دادخواست را امضا کردند.
۶ نفر به طور کلی علاقه ای نشان ندادند و اما فقط یک نفر می دانست که ماده شیمیایی «دی هیدروژن مونوکسید» در واقع همان آب است!
عنوان پروژه دانشجوی فوق بود : «ما چقدر زود باور هستیم» !!!

آدمک

آدمک آخر دنیاست بخند 

آدمک مرگ همینجاست بخند 

آن خدایی که بزرگش خواندی 

به خدا مثل تو تنهاست بخند 

دست خطی که تو را عاشق کرد 

شوخی کاغذی ماست بخند 

فکر کن درد تو ارزشمند است 

فکر کن گریه چه زیباست بخند

قصه‌ی دخترای ننه دریا

یکی بود یکی نبود. جز خدا هیچی نبود زیرِ این تاقِ کبود، نه ستاره نه سرود. عموصحرا، تُپُلی با دو تا لُپِ گُلی پا و دستش کوچولو ریش و روحش دوقلو چپقش خالی و سرد دلکش دریای درد، دَرِ باغو بسّه بود دَمِ باغ نشسّه بود: «ــ عموصحرا! پسرات کو؟» «ــ لبِ دریان پسرام. دخترای ننه‌دریا رو خاطرخوان پسرام.   طفلیا، تنگِ غلاغ‌پر، پاکِشون خسته و مرده، میان از سرِ مزرعه‌شون. تنِشون خسّه‌ی کار دلِشون مُرده‌ی زار دسّاشون پینه‌تَرَک لباساشون نمدک پاهاشون لُخت و پتی کج‌کلاشون نمدی، می‌شینن با دلِ تنگ لبِ دریا سرِ سنگ. طفلیا شب تا سحر گریه‌کنون خوابو از چشمِ به‌دردوخته‌شون پس می‌رونن توی دریایِ نمور می‌ریزن اشکای شور می‌خونن ــ آخ که چه دل‌دوز و چه دل‌سوز می‌خونن! ــ: «ــ دخترای ننه‌دریا! کومه‌مون سرد و سیاس چشِ امیدِمون اول به خدا، بعد به شماس.     کوره‌ها سرد شدن سبزه‌ها زرد شدن خنده‌ها درد شدن. از سرِ تپه، شبا شیهه‌ی اسبای گاری نمیاد، از دلِ بیشه، غروب چهچهِ سار و قناری نمیاد، دیگه از شهرِ سرود تک‌سواری نمیاد. دیگه مهتاب نمیاد کرمِ شب‌تاب نمیاد. برکت از کومه رفت رستم از شانومه رفت: تو هوا وقتی که برق می‌جّه و بارون می‌کنه کمونِ رنگه‌به‌رنگش دیگه بیرون نمیاد، رو زمین وقتی که دیب دنیارو پُرخون می‌کنه سوارِ رخشِ قشنگش دیگه میدون نمیاد. شبا شب نیس دیگه، یخدونِ غمه عنکبوتای سیا شب تو هوا تار می‌تنه. دیگه شب مرواری‌دوزون نمی‌شه آسمون مثلِ قدیم شب‌ها چراغون نمی‌شه. غصه‌ی کوچیکِ سردی مثِ اشک ــ جای هر ستاره سوسو می‌زنه، سرِ هر شاخه‌ی خشک از سحر تا دلِ شب جغده که هوهو می‌زنه. دلا از غصه سیاس آخه پس خونه‌ی خورشید کجاس؟ قفله؟ وازش می‌کنیم! قهره؟ نازش می‌کنیم! می‌کِشیم منتِشو می‌خریم همتِشو! مگه زوره؟ به خدا هیچکی به تاریکیِ شب تن نمی‌ده موشِ کورم که می‌گن دشمنِ نوره، به تیغِ تاریکی گردن نمی‌ده! دخترای ننه‌دریا! رو زمین عشق نموند خیلی وخ پیش باروبندیلِشو بست خونه تکوند   دیگه دل مثلِ قدیم عاشق و شیدا نمی‌شه تو کتابم دیگه اونجور چیزا پیدا نمی‌شه. دنیا زندون شده: نه عشق، نه امید، نه شور، برهوتی شده دنیا که تا چِش کار می‌کنه مُرده‌س و گور. نه امیدی ــ چه امیدی؟ به‌خدا حیفِ امید! ــ نه چراغی ــ چه چراغی؟ چیزِ خوبی می‌شه دید؟ ــ نه سلامی ــ چه سلامی؟ همه خون‌تشنه‌ی هم! ــ نه نشاطی ــ چه نشاطی؟ مگه راهش می‌ده غم؟ ــ: داش آکل، مردِ لوتی، ته خندق تو قوتی! توی باغِ بی‌بی‌جون جم‌جمک، بلگِ خزون! دیگه دِه مثلِ قدیم نیس که از آب دُر می‌گرفت باغاش انگار باهارا از شکوفه گُر می‌گرفت: آب به چشمه! حالا رعیت سرِ آب خون می‌کنه واسه چار چیکه‌ی آب، چل‌تا رو بی‌جون می‌کنه. نعشا می‌گندن و می‌پوسن و شالی می‌سوزه پای دار، قاتلِ بیچاره همونجور تو هوا چِش می‌دوزه ــ «چی می‌جوره تو هوا؟ رفته تو فکرِ خدا؟...» ــ «نه برادر! تو نخِ ابره که بارون بزنه شالی از خشکی درآد، پوکِ نشا دون بزنه: اگه بارون بزنه! آخ! اگه بارون بزنه!». دخترای ننه‌دریا! دلِمون سرد و سیاس چِشِ امیدمون اول به خدا بعد به شماس.   اَزَتون پوستِ پیازی نمی‌خایم خودِتون بسِمونین، بقچه جاهازی نمی‌خایم. چادرِ یزدی و پاچین نداریم زیرِ پامون حصیره، قالیچه و قارچین نداریم. بذارین برکتِ جادوی شما دِهِ ویرونه رو آباد کنه شبنمِ موی شما جیگرِ تشنه‌مونو شاد کنه شادی از بوی شما مَس شه همینجا بمونه غم، بره گریه‌کنون، خونه‌ی غم جابمونه...» پسرای عموصحرا، لبِ دریای کبود زیرِ ابر و مه و دود شبو از رازِ سیا پُر می‌کنن، توی دریای نمور می‌ریزن اشکای شور کاسه‌ی دریارو پُردُر می‌کنن. دخترای ننه‌دریا، تَهِ آب می‌شینن مست و خراب.     نیمه‌عُریون تنِشون خزه‌ها پیرهنِشون تنِشون هُرمِ سراب خنده‌شون غُل‌غُلِ آب لبِشون تُنگِ نمک وصلِشون خنده‌ی شک دلِشون دریای خون، پای دیفارِ خزه می‌خونن ضجه‌کنون: «ــ پسرای عموصحرا لبِتون کاسه‌نبات صدتا هجرون واسه یه وصلِ شما خمس و زکات! دریا از اشکِ شما شور شد و رفت بختِمون از دَمِ در دور شد و رفت. رازِ عشقو سرِ صحرا نریزین اشکِتون شوره، تو دریا نریزین! اگه آب شور بشه، دریا به زمین دَس نمی‌ده ننه‌دریام دیگه مارو به شما پس نمی‌ده. دیگه اونوَخ تا قیامت دلِ ما گنجِ غمه اگه تا عمر داریم گریه کنیم، باز کمه. پرده زنبوریِ دریا می‌شه بُرجِ غمِ‌مون عشقِتون دق می‌شه، تا حشر می‌شه هم‌دَمِ‌مون!» مگه دیفارِ خزه موش نداره؟ مگه موش گوش نداره؟ ــ موشِ دیفار، ننه‌دریا رو خبردار می‌کنه: ننه‌دریا، کج و کوج بددل و لوس و لجوج، جادو در کار می‌کنه. ــ تا صداشون نرسه لبِ دریای خزه، از لجِش، غیه‌کشون ابرا رو بیدار می‌کنه: اسبای ابرِ سیا تو هوا شیهه‌کشون، بشکه‌ی خالیِ رعد روی بومِ آسمون. آسمون، غرومب غرومب! طبلِ آتیش، دودودومب! نعره‌ی موجِ بلا می‌ره تا عرشِ خدا؛ صخره‌ها از خوشی فریاد می‌زنن. دخترا از دلِ آب داد می‌زنن:     «ــ پسرایِ عموصحرا! دلِ ما پیشِ شماس. نکنه فکر کنین حقه زیرِ سرِ ماس: ننه‌دریای حسود کرده این آتش و دود!» پسرا، حیف! که جز نعره و دل‌ریسه‌ی باد هیچ صدای دیگه‌یی به گوشاشون نمیاد! ــ غمِشون سنگِ صبور کج‌کلاشون نمدک نگاشون خسته و دور دلِشون غصه‌تَرَک، تو سیاهی، سوت و کور گوش می‌دن به موجِ سرد می‌ریزن اشکای شور توی دریای نمور... جُم جُمَک برقِ بلا طبلِ آتیش تو هوا! خیزخیزک موجِ عبوس تا دَمِ عرشِ خدا! نه ستاره نه سرود لبِ دریای حسود، زیرِ این تاقِ کبود جز خدا هیچی نبود جز خدا هیچی نبود! باغ آینه،احمدشاملو

روز سادگی

باید از ریشه گسست باید از بیخ شکست

پشت پا میزنم امروز به هر چیز که هست

همه باید ها  همه سنتهاهمه هرچیز که هست

                                                                     باید از ریشه گسست

پس از این پست مدرن

        پس از این سایه سنگین توهم در اوج

                       پس از این نو شدن موج به موج

روزگاریست که مردم همه از سادگی اش میترسند

                    تابه آنجا برسیم منتظر می مانم

                                             م.مهتاب

                                         ۸۸/۱۲/۱۶

الوداع ای ماه رحمت

الوداع ای ماه رحمت الوداع، ماه تسبیح و عبادت الوداع الوداع ای ماه غفران و کرم، ماه محرم گشتن دل در حرم ماه مهمانی مه بخشندگی، ماه رو کردن به راه بندگی الوداع ای افتتاح نیمه شب، الوداع ای ذکرهای زیر لب ای ابوحمزه ، خداحافظ مجیر، الوداع ای روضه های دستگیر الوداع ای یا علی و یا عظیم، الوداع ای یا غفور و یا رحیم الوداع ای سفره پیغمبری، الوداع ای اشکهای حیدری روزهای عفو تو از دست رفت ،از کف دل هر چه بود و هست رفت از در خانت گدا را رد مکن، راه عشق و عاشقی را سد مکن توشه کن اشک مناجات مرا، تا محرم تا صفر تا کربلا من که دل خونم ز حق نشناس‌ها، غصه‌دارم از وداع یاس‌ها می‌زنم بر دل شرر با شور و شین، از غم دوری زینب از حسین

صبح روزی ، پشت در می آید و من نیستم

قصه دنیا به سر می آید من نیستم

یک نفر دلواپسم این پا و آن پا می کند

کاری از من بلکه بر می آید ومن نیستم

خواب و بیداری  خدایا بازهم سر می رسد

نامه هایم از سفر می آید و من نیستم

هرچه می رفتم به نبش کوچه او دیگر نبود

روزی آخر یک نفر می آید و من نیستم

در خیابان در اتاقم روی کاغذ پشت میز

شعر تازه آنقدر می آید و من نیستم

بعد ها اطراف جای شب نشینی های من

بوی عشق تازه تر می آید ومن نیستم

بعد ها وقتی که تنها خاطراتم مانده است
عشق روزی رهگذر می آید ومن نیستم

فقر

فقر ، گرسنگی نیست ، عریانی هم نیست ...... فقر ، چیزی را " نداشتن " است ، ولی ، آن چیز پول نیست ..... طلا و غذا نیست ....... فقر ، همان گرد و خاکی است که بر کتابهای فروش نرفتهء یک کتابفروشی می نشیند ...... فقر ، کتیبهء سه هزار ساله ای است که روی آن یادگاری نوشته اند ..... فقر ، پوست موزی است که از پنجره یک اتومبی...ل به خیابان انداخته میشود ..... فقر ، همه جا سر میکشد ........ فقر ، شب را " بی غذا " سر کردن نیست .. فقر ، روز را " بی اندیشه" سر کردن است 

 دکتر شریعتی